Weinwelt Loisium, Langenloi, Austria
Obiekt pełni funkcję Muzeum Wina, a nie jego wytwórni, ale także tutaj nowoczesna architektura i wino zachwycają niezwykłą wprost symbiozą.
Autorem projektu Weinwelt Loisium jest nowojorski architekt Steven Holl, autor również m.in. muzeum sztuki nowoczesnej w Helsinkach, czy kaplicy św. Ignacego w Seattle.
Ta lekko przekrzywiona wyłożona aluminium budowla ściągnęła od czasu otwarcia w 2003 roku tysiące odwiedzających. Panele z matowego aluminium pokrywające Loisium nierówno odbijają światło. Fasada jest poprzerywana abstrakcyjnym wzorem inspirowanym geometrią pól winorośli otaczających muzeum. Budynek, podobnie jak wino‚ przekazuje nam “duszę” terroir, na którym został wzniesiony.
Na pomysł stworzenia Loisium wpadły trzy małżeństwa: Steininger (producenci wina), Haimler (właściciele linii do butelkowania) i Nidetzky (inwestorzy). Inspiracją do stworzenia muzeum były stare piwnice, już nie wykorzystywane, niektóre liczące sobie 900 lat. Przekształcenie opuszczonych korytarzy w tętniące życiem, nowoczesne centrum, kosztowało 9,3 mln euro. Budowa rozpoczęła się w lutym 2003 r., a uroczyste otwarcie nastąpiło już we wrześniu tego samego roku.
Dziś w Loisium odbywają się koncerty, wystawy, sympozja. Można się zatrzymać w przylegającym do muzeum SPA. Przynętą dla zwiedzających jest jednak przede wszystkim „świat piwnic”, zaprojektowany przez szwajcarską agencję artystyczną Steiner Sarnen Schweiz.
Do ciągnących się ponad 1 km korytarzy wchodzi się przez bramę pokrytą pismem zaprojektowanym dla Loisium przez Hugo Schaera, szefa szwajcarskiej agencji. Znaki wzorowane na hieroglifach mówią o tym, co dzieje się z winem od momentu, gdy jeszcze w postaci owoców dorasta na krzewach, do chwili konsumpcji. Kto natomiast nie jest w stanie odcyfrować znaków, wkrótce może zapoznać się z całym procesem na własne oczy.
Enoturyści specjalną windą zjeżdżają do kadzi. W środku odbywa się krótkie widowisko “światło i dźwięk”. Na ścianach wyświetlane są wzory chemiczne substancji powstających podczas fermentacji, rozbrzmiewa muzyka. Na koniec z dna znajdującej się po środku fontanny wychyla się głowa Bachusa i… obryzguje zwiedzających wodą. Wtedy kadź otwiera się i enoturyści ruszają w dalszą drogę. Tutaj czekają ich kolejne artystyczne instalacje. Obrazują życiowe sytuacje, w których ludzie piją wino: narodziny, ślub, a nawet śmierć bliskiej osoby.
W jednej z sal znajduje się „wieża pogody”. Szczyt konstrukcji wystaje ponad powierzchnię gruntu. Z głębi piwnicy widzimy, jaka aura panuje na zewnątrz. Ma to uświadomić zwiedzającym znaczenie warunków atmosferycznych dla jakości wina.
Dalej znajduje się kino: główną rolę w wyświetlanym filmie grają zweigelt, gruener veltliner i morelowe drzewo.
Winorośl i morele to chluba regionu Kremstal.
Spacer kończy się w sklepie, w którym oprócz butelek wina z regionu Kamptal znaleźć można liczne winiarskie akcesoria.
Gość, który zobaczy, że z myślą o nim zbudowaliśmy coś, czego budować nie musieliśmy, czuje się doceniony. Potem chętniej kupuje nasze butelki – przekonuje Erich Polz Junior.
Jego rodzina produkuje wino w Styrii. W zaaranżowanej przy winiarni mini-winnicy można m.in. obejrzeć krzewy rosnące na różnych rodzajach podłoża: od gliny po skałę. A zaraz potem zdegustować same wina: sprawdzić jak typ gleby wpływa na ich aromaty i smaki.
Te wszystkie inwestycje służą jednak przede wszystkim temu, by enoturysta czuł się tutaj zawsze komfortowo. Z jednej strony dowiadywał się czegoś o winie, ale z drugiej: nie czuł się skrępowany, nawet jeżeli nie należy do wielkich znawców tego trunku.
© Adam Stankiewicz
Źródła
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka
Marqués de Riscal, Rioja, Hiszpania
Opisywany obiekt nie jest typowym projektem architektury winiarskiej.
W przeciwieństwie do poprzednio opisywanych obiektów (Bodega Portia, La Rocca, Dominus Winery), nie produkuje się tutaj samego wina, jest natomiast super luksusowym (6 gwiazdek) hotelem. Ponieważ jednak zlokalizowany jest w samym centrum słynnego regionu winiarskiego Rioja, a także w swoim programie oferuje silnie rozbudowane programy "winiarskie" (degustacje, zwiedzanie winnic, winoterapia itp), powszechnie zaliczany jest do nurtu architektury winiarskiej.
Hotel Marqués de Riscal, należy do sieci Luxury Collection i został zaprojektowany przez pracownię architektoniczną Frank O. Gehry. Obiekt jest drugą w Hiszpanii, zaiste mistrzowską realizacją tych architektów, po Guggenheim Museum w Bilbao.
Z każdego z oferowanych 43 pokoi hotelowych, jak i rozlicznych tarasów, rozpościerają się niezapomniane widoki na otaczające winnice i miasteczko Elciego. Żeby nie wspomnieć o średniowiecznych piwnicach zaadoptowanych na sale bankietowe.
Nie trzeba chyba dodawać, iż restauracje [hotelowa i 1860 Restaurant] oferują zapierające dech karty win, doradztwo profesjonalnych sommelierów, jak i majstersztyki tak regionalnej, śródziemnomorskiej, jak i międzynarodowej sztuki kulinarnej. Z kolei Wine Bar Vinoteca i Rooftop Lounge - Library zawsze gwarantują gustowną atmosferę, z panoramicznymi widokami na okolicę.
Legendarne Caudalíe Vinothérapie® Spa, z Bordeaux, jest odpowiedzialne za pełny program SPA z basenem, saunami, centrum fitness i 14-a pokojami zabiegowymi.
Program SPA oparty jest na winoterapii. Winoterapia, to kosmetyczny program stosowania do zabiegów pielęgnacyjnych winogron, soku z winogron jak i żelów powstałych na bazie skórek, samego miąższu i pestek z winogron bogatych w polifenole, anthocjany, minerały i witaminy zapewniające silne efekty anty-oksydacyjne. Żeby nie zapomnieć o kąpielach w macerowanym [ze skórkami i pestkami] soku winogronowym.
© Adam Stankiewicz
Źródła
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka
Bodega Portia (Faustino), Hiszpania, Ribera del Duero
Oddany do użytku na wiosnę 2008 roku budynek, został zaprojektowany przez samego Normana Foster'a.
Zbudowany jest ze stali, szkła oraz palet dębowych, nawiązując do materiałów używanych podczas produkcji wina. Budynek składa się z części centralnej oraz trzech skrzydeł, z których każde ma różną funkcje (produkcja lub przechowywanie).
Wszystkie pomieszczenia zaplanowane są tak aby dla każdego z trzech procesów tworzenia wina zapewnione zostały idealne warunki. Ciekawym rozwiązaniem jest przeprowadzenie drogi na dachu obiektu, co ułatwia transport i rozładunek winogron bezpośrednio do pras winiarskich. Kadzie fermentacyjne zostały tak zlokalizowane i wyeksponowane, aby dwutlenek węgla mógł się z łatwością ulatniać.
Wino dojrzewa w beczkach i butelkach w obszernych piwnicach, zapewniających optymalne warunki leżakowania i przechowywania.
Elewacja budynku wykonana jest ze stalowych płyt o piaskowym kolorze. Podkreśla to harmonię pomiędzy budynkiem, a jego surowym otoczeniem. Na dachu umieszczone są baterie słoneczne co ogranicza zanieczyszczenie środowiska. Znajdują się tam również wąskie lufciki, które doświetlają wszystkie pomieszczenia.
Zwiedzający mogą oglądać wszystkie procesy produkcyjne ze szklanych tarasów podwieszonych pod sufitami. Znajdują się one w każdym ze skrzydeł budynku. Enoturyści mogą śledzić cały proces winifikacyjny: od pras (a właściwie to już od samych winnic, które otaczają obiekt), do degustacji.
W środkowej obiektu, znajduje się winiarnia oraz restauracja, w których odbywają się degustacje i prezentacje połączone z możliwością zakupów.
© Adam Stankiewicz
Źródła
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka
La Rocca w Rocca di Frassinello, Toskania, Włochy
La Rocca, oddana do użytku na początku roku 2008, została zaprojektowana przez Renzo Piano.
Ukryta u stóp jednego ze wzniesień Maremmy w Toskanii, zbudowana na planie kwadratu. Jej serce to amfiteatr (50 mkw) na 2500 miejsc‚ ale.... zamiast widzów leżakuje tutaj wino w debowych beczkach. Wino dojrzewa w La Rocca, w zaiste najbardziej widowiskowej scenerii. To tutaj właśnie właściciele urządzili uroczystą kolację dla 600 gości inaugurującą otwarcie budynku.
W przedsięwzięcie zaangażowany jest m.in. baron Eric de Rothschild‚ właściciel Château Lafite.
Dach piwnicy w Rocca di Frassinello tworzy obszerna blado ceglastą piazza. Tu Renzo Piano postawił niemal całkowicie szklany pawilon, kontrastując go równoległościanem koloru koralowego przypominającym fabryczny komin. To wieża‚ która pozwala kontrolować temperaturę i wilgotność powietrza. Od strony otaczających winnic widać tylko rzeczony “komin” i jego horyzontalną przeciwwagę - podłużną niską ścianę budynku.
Dwie najprostsze geometryczne formy utrzymane w zdecydowanej‚ jednolitej kolorystyce.
© Adam Stankiewicz
Źródła
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka
Dominus Winery, Napa Valley, Kalifornia
Niezwykłość Dominus Winery, polega m.in. na tym, iż pomimo, że znajduje się w samym środku Nowego Świata, to zasady według, których została zaprojektowana i zbudowana narodziły się w Starym Świecie.
Właścicielem Dominus'a jest Christian Moueix‚ legenda w winiarskiej branży i jednocześnie współwłaściciel ikony bordeaux - Château Petrus.
Wytwórnia ta została zaprojektowana niezwykle racjonalnie tak, iż większość operacji winiarskich rozwija się tutaj w sposób organiczny. Linearny budynek ma długość 101 m, szerokość 25 m i wysokość 9 m. Projektanci umieścili w nim trzy funkcjonalne mechanizmy wytwórni win - pomieszczenie z kadziami fermentacyjnymi wykonanymi ze szlachetnej, kwasoodpornej stali, piwnice gdzie wino dojrzewa w dębowych beczkach oraz w pełni zautomatyzowaną linię butelkowania I etykietowania. Kolejnym pomieszczeniem jest skład win gdzie są one etykietowane i pakowane do drewnianych skrzynek, przechowywane do czasu sprzedaży i, w ostatnim etapie, ekspediowane.
Najważniejszym przesłaniem autorów projektu ( Herzog & de Meuron) było to, aby to winnica [a nie sam obiekt] była najważniejszą, dlatego więc budynek został, niejako wtopiony w otaczający pejzaż.
Unikalny projekt Dominus'a w szczególności uwzględnia konieczność kontroli temperatury w poszczególnych pomieszczeniach. Klimat Doliny Nappa jest ekstremalny. Często jest tu bardzo gorąco w ciągu dnia i bardzo zimno w nocy. Najpowszechniejszą, stosowaną zwykle metodą radzenia sobie w takich warunkach jest instalacja systemu wentylacyjnego. W omawianym jednak projekcie, architekci zaproponowali nowe rozwiązanie polegające na zastosowaniu ścian , które same regulują temperaturę. Ściany tej wytwórni są w rzeczywistości ustawionymi jedne na drugich, drucianymi klatkami wypełnionymi kamieniami [gabiony], które stanowią obojętną masę chroniącą pomieszczenia przed ekstremalnymi temperaturami. W zależności od funkcji pomieszczeń‚ które się za nimi znajdują‚ zmienia się gęstość ułożonych kamieni.
Kosze wypełnione są mniej lub bardziej ściśle w zależności od potrzeb danej sekcji wytwórni. Dzięki temu, niektóre ściany są całkowicie nieprzenikalne, podczas gdy inne przepuszczają nieco światła. Do wypełnień użyto miejscowego ciemnozielonego i czarnego, lokalnego bazaltu by wtopić budynek w otaczający pejzaż.
Zdaniem autorów projektu:
Dominus intryguje detalem ukrytym w najprostszej‚ pudełkowej formie. Zastosowanie gabionów można opisać jak rodzaj kamiennej plecionki z różnymi poziomami przezroczystości, bardziej podobnymi do łupiny niż do tradycyjnej roboty kamieniarskiej.
© Adam Stankiewicz
Źródła
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka
Ikony architektury winiarskiej
"Wytwarzanie wina to prosta rzecz. Tylko pierwszych 200 lat jest trudnych."
Baronowa Philippine de Rothschild‚ właścicielka słynnego Château Mouton Rothschild‚ zwykła mawiać "Wytwarzanie wina to prosta rzecz. Tylko pierwszych 200 lat jest trudnych."
Wszystko wskazuje na to, iż architektura winiarska, wcale nie potrzebuje aż tak długiego okresu, aby realizować prawdziwe obiekty marzeń. Ikonami współczesnej architektury winiarskiej są: Dominus Winery, Marqués de Riscal, La Rocca, Bodega Portia, Weinwelt Loisium.
Dominus Winery, Kalifornia, USA, arch Herzog & de Meuron.
Marqués de Riscal, Rioja, Hiszpania, arch. Frank O. Gehry.
La Rocca w Rocca di Frassinello, Toskania, Włochy, arch. Renzo Piano.
Bodega Portia (Faustino), Ribera del Duero, Hiszpania, arch. Norman Foster. El Aderezo.
Weinwelt Loisium, Langenloi, Austria, arch. Steven Holl.
© Adam Stankiewicz
Źródła
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka
Nowy trend w architekturze winiarskiej
Czy wino podane w odpowiednim kieliszku smakuje lepiej? A w dobrym budynku?
Czołowi producenci win i właściciele słynnych winnic są przekonani‚ że tak, i coraz częściej zatrudniają architektoniczne sławy do realizacji coraz bardziej fascynujących projektów.
Współczesna architektura winiarska wychodzi naprzeciw potrzebom rynków tak winiarskiego, jak i enoturystycznego. Ma ona za zadanie zaprojektowanie funkcjonalnych obiektów przeznaczonych zarówno dla procesów wytwarzania wina, jego dojrzewania, jak i atrakcyjnej realizacji programu prezentacji tych wszystkich procesów dla enoturystyki.
A wszystko rozpoczęło się w Paryżu, gdzie w 1988 roku otworzono Wystawę Bordeaux w Centrum Georges Pompidou. Zamierzeniem organizatorów było powiązanie historii wina z dzisiejszą architekturą.
Rozwój tej dziedziny następuje tak błyskawicznie, iż nawet największe sławy architektoniczne świata, nie były w stanie przewidzieć wszystkich trendów rozwojowych. Niech przykładem tutaj będzie słynna szwajcarska pracownia architektoniczna Herzog & de Meuron [laureaci m.in. “architektonicznego Nobla” - nagrody Pritzker'a]. Otóż projektując słynną Dominus Winery w 1997 r. w Napa Valley (Kalifornia), nie przewidzieli oni wówczas, iż powinna zapewniać, poza podstawowymi funkcjami wytwórni wina, możliwość zwiedzania jej przez enoturystów. Z obecnie projektowanych i budowanych tego typu obiektów jedynie Dominus pozbawia nas tej unikalnej szansy zapoznania się z procesem produkcji wina i możliwości degustacji na miejscu.
Dobrym przykładem tempa rozwoju tej dziedziny, niech będzie porównanie wielkości inwestycji niektórych projektów:
- 1997 r. Dominus Winery (Napa Valley) arch. Herzog & de Meuron 5,5 mln.$
- 2008 r. Bodega Faustino (Ribera del Duero) arch. Norman Foster 35 mln.$
- 2009 r. Hall Winery (Napa Valley) arch. Gehry 100 mln.$
Obiekty, które są tematem niniejszego opracowania, spełniają [w zasadzie] następujące warunki:
- uprawiają własne winnice i są zlokalizowane na ich terenie lub w pobliżu,
- otaczające winnice dostarczają grona [lub sok] do produkcji wina,
- posiadają odpowiednie pomieszczenia do dojrzewania wina, zarówno w beczkach, jak i zabutelkowane (piwnice),
- posiadają linie butelkowania, etykietowania, pakowania i ekspedycji gotowych produktów,
- zapewniają możliwość zwiedzania wszystkich etapów produkcji dla enoturystów,
- zapewniają możliwość degustacji wytwarzanych win i ich zakupu,
- w zależności od oferowanych programów dysponują częścią hotelową, konferencyjną, muzeum wina i spa.
Wszystko wskazuje na to, iż przyczyną dynamicznego wzrostu ilości realizowanych tego rodzaju projektów na świecie, jest fakt zaistnienia dwóch zjawisk.
- Gigantyczna nadprodukcja wina na całym świecie, co powoduje gorączkowe poszukiwania nowych, skuteczniejszych i oryginalniejszych metod zbytu.
- Gwałtowny wzrost popularności enoturystyki, która jest w tej chwili uważana za najbardziej dynamicznie rozwijającą się dziedziną turystyki w świecie, a jednocześnie mająca wkrótce przynosić największe zyski.
© Adam Stankiewicz
Źródła:
1. Atlas Win Świata, J.Robinson, H. Johnson
2. Bryla.pl
3. Rzepa.pl
4. JM Design.com
5. Austria.com
6. Bankier.pl
7. Frank Gehry.com
8. Marqués de Riscal.com
9. Enoturystyka